Mahajana
Mahajana (na Sanskritu mahāyāna) bukvalno znači “Veliko Vozilo”. Radi se o pokretu unutar Budističke Sanskritske tradicije koja se razvila oko 100-te godine nove ere, oko četiri stotine godina nakon Budine paranirvane. Ovaj pokret je bio zasnovan na svetim spisima, sutra-ma, koje su danas poznate pod nazivom Mahajana Sutre.
Mahajana sutre pokrivaju širok opseg sadržaja, ali ključna razlika između Mahajana Sutri i ranijih sutri je ta što se u Mahajani pravi razlika između budastva i ahratstva. Prema Mahajani:
- Arhatstvo predstavlja nivo prosvetljenja budinih učenika. Ovo predstavlja visok nivo prosvetljenja, oslobođen od patnje, ali mu nedostaje beskonačna mudrost i samilost stanja budastva. Stoga, put arhata koji je naglašen u ranijim sutrama, je put sa više ograničenja.
Stoga, Mahajana stavlja veliki naglasak na put bodisatve, što uključuje metode prakse kao što su šest paramite, koje su usmerene ka razvoju najviših mogućih nivoa mudrosti i samilosti.
Mahajana sutre nisu bile prihvaćene kao “reči Bude” od strane svih Budističkih praktičara u Indiji za vreme tog perioda. Ali, mnoge Mahajana sutre su bile prevedene na Kineski i kasnije na Tibetanski, i Mahajana je postala prihvaćena u Istočno Azijskom Budizmu i u Tibetanskom Budizmu. U nekim slučajevima, u Istočnoj Aziji, određene Mahajana sutre su bile, i još uvek jesu poštovane kao najviši mogući izražaj Budinog učenja.
Istorija
“Početci Mahajane ostaju predmed naučne debate.”1)
Većina naučnika se slaže da su se tekstovi koji su počeli da dovode u pitanje postojeća Budistička učenja i načine razumevanja istih počeli da se pojavljuju početkom Hrišćanske ere.
Bitna karakteristika ovih novih tekstova je bila superiornost prosvetljenja Gautama Bude u odnosu na ono njegovih učenika.
Doktrina
Ključne doktrine Mahajane:
- Ideal Bodisatve
- Prađna paramita: učenje savršenstva mudrosti
- Vešta (svrsishodna) sredstva bude
- Tri tela bude (trikaja)
Glavne filozofske škole koje naglašavaju pogled Mahajane:
- Madjamaka
- Jogačara